ภาพถ่ายที่เน้นขับอารมณ์ความรู้สึกตื่นเต้นหรือดราม่าซึ่งใช้เทคนิคการทำให้บริเวณขอบภาพนั้นมืดทึมลงหรือสว่างเป็นพิเศษกว่าวัตถุ จะช่วยดึงความสนใจของผู้ชมได้ ช่างภาพไอโฟนต่างรู้จักกับเทคนิควิธีนี้ดีในชื่อ เอฟเฟคขอบมืด (วิญเญ็ต) ซึ่งมาพร้อมกับแอพตกแต่งภาพบนไอโฟนแทบทุกตัว ในบทความสาธิตวิธีการแต่งภาพนี้จะทำให้คุณพบว่าการแต่งภาพด้วยเทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ให้สวยงามดูเป็นมืออาชีพนั้น แม้แต่มือสมัครเล่นก็ทำได้ไม่ยาก
เอฟเฟคขอบมืด คืออะไร?
ในการถ่ายภาพนั้น เทคนิคที่เรียกว่า เอฟเฟคขอบมืด(วิญเญ็ต)คือ เทคนิคการเกลี่ยพื้นที่บริเวณขอบภาพถ่ายหรือบริเวณรอบๆวัตถุด้วยการทำให้สีบริเวณนั้นดูมืดทึมลง เพื่อขับให้วัตถุที่ผู้ถ่ายต้องการเน้นให้เป็นจุดสนใจของผู้ชมดูโดดเด่นขึ้นมา
ใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ไปเพื่อ?
เป้าหมายของการใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ก็คือ การดึงความสนใจของผู้ชมไปยังจุด บริเวณ หรือวัตถุที่ผู้ถ่ายภาพต้องการสื่อให้เห็นว่าเป็นจุดศูนย์รวมความสนใจของภาพถ่ายนั้น เพราะเมื่อพื้นที่บริเวณขอบๆถูกทำให้สีมืดทึมลงไป สายตาของผู้ชมย่อมถูกดึงดูดด้วยบริเวณหรือวัตถุที่มีความสว่างมากกว่า
และในทางกลับกัน ถ้าใช้เทคนิคเอฟเฟคขอบขาว หรือทำให้บริเวณรอบๆวัตถุที่ต้องการดึงความสนใจจากผู้ชมให้กลายเป็นสีขาวสว่าง สายตาของผู้ชมย่อมถูกดึงดูดด้วยวัตถุที่มีสีมืดทึมกว่า
เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด จึงคล้ายการทำกรอบบางๆ ไว้รอบๆวัตถุที่ช่างภาพต้องการ เพื่อช่วยกำหนดโฟกัสให้สายตาของผู้ชมไปยังจุดที่เป็นหัวใจของภาพถ่ายนั่นเอง
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าหากรอบๆวัตถุที่ช่างภาพต้องการให้เป็นจุดโฟกัส ไม่ได้มีรายละเอียดที่น่าสนใจหรือเบนความสนใจจากผู้ชมได้แล้ว การใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด จะยิ่งได้ผลดียิ่งขึ้นเป็นทวีคูณเลยทีเดียว เพราะสามารถกำหนดจุดดึงดูดความสนใจจากผู้ชมได้ไม่ยากเย็น
การประยุกต์ใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืดยังช่วยทำให้เกิดการสื่ออารมณ์ของภาพถ่ายได้ด้วย ยิ่งภาพที่มี เอฟเฟคขอบมืด แบบมืดทึมมากๆ ยิ่งเป็นการสื่อสารอารมณ์ดราม่าหนักๆ ให้กับภาพถ่าย ในขณะที่ภาพที่ใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบขาวแบบสว่างจางๆ ลอยๆ ก็จะช่วยขับอารมณ์โรแมนติก นุ่มนวล อ่อนละมุนได้เช่นกัน
โดยทั่วไปการใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ให้ได้สวยงามนั้น บริเวณที่จะทำเป็นเหมือนกรอบของวัตถุ จะต้องถูกเกลี่ยอย่างละเอียดอ่อนและสม่ำเสมอทั่วถึงกัน แต่ในบางสถานการณ์อาจใส่ เอฟเฟคขอบมืด หนักๆหนาๆได้เลย หากต้องการให้วัตถุโดดเด่นลอยออกมาจากภาพถ่าย
เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด แบบมืดทึม มักใช้งานได้ดีเหมาะกับภาพถ่ายบุคคลที่ต้องการสื่อสารอารมณ์ของตัวแบบ หรือภาพถ่ายทิวทัศน์ที่เป็นภาพขาวดำ
การใช้เอฟเฟคของมืดมิได้เป็นเชิงบังคับว่าต้องใช้ทุกครั้งที่ต้องการตกแต่งภาพให้สวยงาม หากแต่ใช้เฉพาะกรณีต้องการสร้างลูกเล่นให้กับวัตถุหรือตัวแบบในภาพถ่ายให้ดูโดดเด่นเพื่อสื่อสารอารมณ์ความรู้สึกที่เป็นตัวแทนความหมายของภาพถ่ายนั้น
วิธีใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด กับภาพถ่ายของคุณ
แอพตกแต่งภาพบนไอโฟนมากมาย ไม่ว่าจะเป็น Snapseed, VSCO, Afterlight, PhotoToaster หรือ FilterStorm Neue ต่างบรรจุเครื่องมือทำเอฟเฟคแบบ เอฟเฟคขอบมืด มาให้ทั้งนั้น แต่ก็มีแอพบางตัวที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อตกแต่งภาพด้วยเทคนิค เอฟเฟคขอบมืด โดยเฉพาะ เช่น Final Touch
แต่ในบทความสาธิตการใช้นี้ เราจะลองใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด บนแอพ Snapseed กันก่อน เนื่องจากมีวิธีใช้ที่สะดวกและง่าย
ข้อควรจำคือ การใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ในการแต่งภาพนั้นเราควรทำเป็นขั้นตอนสุดท้ายก่อนเซฟภาพ โดยต้องตรวจสอบให้มั่นใจก่อนว่า เราตกแต่งภาพด้วยเทคนิคอื่นๆ ได้ครบถ้วนตามที่ต้องการเรียบร้อยแล้ว จากนั้นจึงค่อยใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด เป็นขั้นตอนสุดท้าย
ในการสาธิตวิธีทำ ผมจะเริ่มต้นกับภาพด้านล่างนี้ที่ได้ตกแต่งให้เป็นภาพถ่ายขาวดำเรียบร้อยแล้ว
ก่อนอื่นให้เปิดภาพถ่ายที่ต้องการใน Snapseed แตะที่ open เลือก open from device จากนั้นแตะเลือกภาพที่ต้องการจะตกแต่ง
เลือกไอคอนรูปดินสอตรงด้านล่างขวาของจอไอโฟน เพื่อเปิดใช้เครื่องมือตกแต่งภาพ จากนั้นเลือก เครื่องมือเอฟเฟคขอบมืด (Vignette Tool)
ตรงด้านล่างสุดของจอ เราจะเห็นค่าความสว่างขอบภาพ(Outer Brightness) ถูกตั้งไว้ที่ -50 ซึ่งแปลว่า ความสว่างบริเวณรอบๆขอบของภาพถ่ายลดลง เป็นการทำให้ขอบภาพมีสีมืดทึมลงนั่นเอง
ดังนั้นการตั้งค่าส่วนนี้ ถ้าตั้งค่าเป็นลบ จะเป็นเทคนิค เอฟเฟคขอบมืด แบบมืดทึม หรือ dark เอฟเฟคขอบมืด แต่ถ้าบวกค่าเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ก็คือการทำให้ขอบขาวหรือสว่างมากขึ้นครับ
ระหว่างการแต่งภาพนั้น เราสามารถเปรียบเทียบภาพเดิม กับภาพที่แต่งด้วยเทคนิค เอฟเฟคขอบมืด ได้ โดยแตะภาพค้างไว้ แอพจะแสดงภาพเดิมก่อนตกแต่ง และเมื่อปัดไปทางซ้าย เราจะเห็นภาพถ่ายที่มีขอบภาพมืดทึมลง แต่ถ้าปัดไปทางขวา ขอบภาพจะสว่างขึ้น
ด้านล่างนี้เป็นตัวอย่างภาพที่ตั้งค่าไว้ที่ -100 และ +100
จะเห็นว่าค่าความสว่างขอบภาพถูกตั้งไว้ที่ -85 ซึ่งให้ภาพมืดทึมรอบๆวัตถุได้ค่อนข้างเนียนตา โดยใช้อารมณ์ของภาพบริเวณท้องฟ้าดึงความสนใจของผู้ชมไปที่จุดศูนย์กลางของภาพ หลังจากเราเริ่มใช้เทคนิค เอฟเฟคขอบมืด โดยตั้งค่าความสว่างขอบภาพเรียบร้อยแล้ว หลายครั้งการตั้งค่าความสว่างบริเวณขอบรอบๆวัตถุก็จำเป็นเช่นกัน เพราะมันช่วยให้ขับจุดโฟกัสที่หนักแน่นขึ้น และให้สีที่ย้อนแย้งกันชัดเจนมากขึ้น
การเข้าไปแก้ไขค่าความสว่างรอบวัตถุ ให้ปัดหน้าจอขึ้นหรือลง แล้วเลือกเมนู Inner Brightness จากนั้นปัดจอไปทางซ้ายหรือขวาเพื่อปรับขอบรอบๆวัตถุให้สว่างมากขึ้นหรือมืดทึมลง
กรณีที่เราต้องการกลับไปที่การตั้งค่าความสว่างขอบจออีกครั้งหนึ่ง ให้ปัดหน้าจอขึ้นหรือลง เลือกเมนู Outer Brightness จากเมนูได้
นอกจากนี้เรายังสามารถกำหนดขนาดของความสว่างรอบวัตถุได้โดยใช้สองนิ้วแตะคร่อมวัตถุแล้วเลื่อนเข้าออกเพื่อกำหนดรัศมีของความสว่าง เมื่อใช้นิ้วแตะแล้ว จะเห็นวงกลมขอบสีขาวปรากฏขึ้นรอบๆ วัตถุ เป็นตัวกำหนดขนาดความสว่างรอบวัตถุที่เราต้องการแก้ไขนั่นเอง
ถ้าวัตถุอยู่บริเวณกลางภาพพอดี แสดงว่าคุณต้องการวางเอฟเฟค เอฟเฟคขอบมืด ให้อยู่ตรงกลางพอดีด้วยเช่นกัน แต่ถ้าวัตถุไม่ได้อยู่บริเวณกึ่งกลางภาพ คุณอาจต้องการขยับเอฟเฟกไปตามวัตถุ เพื่อให้เกิดเอฟเฟกคร่อมวัตถุไว้ตรงกลางพอดี
การเคลื่อนย้ายเอฟเฟคนั้น ให้แตะและลากจุดวงกลมสีน้ำเงินไปยังจุดใดบนภาพถ่ายก็ได้ จากภาพประกอบด้านล่างจะเห็นว่า เกิดเอฟเฟคบริเวณสองจุดที่ต่างกัน
เมื่อเราแต่งภาพทั้งความสว่าง, ขนาด และตำแหน่งที่จะวางเอฟเฟคได้เรียบร้อยแล้ว ให้แตะที่เครื่องหมายถูกด้านล่างขวามือของจอ
การบันทึกภาพที่ถูกตกแต่งเรียบร้อยลงในแกลอรี่บนไอโฟนของเรา ให้แตะที่ Save ที่มุมขวาบน เลือก Export ที่เมนูตัวเลือกในการบันทึก
-ถูกประมวลผลด้วยเอฟเฟคทั้งหมดที่เราได้ตั้งค่าเอาไว้แล้ว สังเกตว่าภาพมีการสื่ออารมณ์จากสีท้องฟ้าที่มีเมฆซึ่งถูกทำให้มืดทึมลงบริเวณขอบๆของภาพ ในขณะเดียวกัน มันก็ช่วยดึงความสนใจของผู้ชมให้ไปอยู่ที่ตัววัตถุซึ่งสว่างกว่าตรงกึ่งกลางของภาพถ่ายด้วย
-การใช้เอฟเฟคขอบมืดแบบเข้มข้นอย่างเห็นได้ชัด ด้วยการทำให้บริเวณขอบภาพเป็นสีมืดทึม การแต่งภาพลักษณะนี้จะลงตัวมากถ้าต้องการสื่ออารมณ์ความรู้สึกดราม่าหนักๆ ไปยังผู้ชม การเน้นส่วนเล็กๆน้อยๆด้วยเอฟเฟคขอบมืด มักให้ความหมายมากมายเสมอ
-การแต่งภาพอีกแบบซึ่งใช้เอฟเฟคลดความสว่างตรงขอบภาพน้อยกว่าภาพก่อน ตอนนี้คุณได้ทราบวิธีทำเอฟเฟคขอบมืดพื้นฐานบนไอโฟนของคุณเรียบร้อยแล้ว เราลองไปดูเทคนิคแต่งภาพด้วยเอฟเฟคขอบมืด ในเรื่องปลีกย่อยอื่นๆ กันต่อเลย
เอฟเฟคขอบมืด ที่ใช้เพียงสีขาวหรือสีดำ
การแต่งภาพด้วยเอฟเฟคขอบมืด ในแอพแต่งภาพโดยทั่วไปนั้น จะพบว่ามีการแต่งภาพด้วยสีดำและสีขาวเป็นส่วนใหญ่ แต่มันก็เพียงพอที่จะสร้างพลังการถ่ายทอดอารมณ์ลงไปในภาพถ่ายได้ ซึ่งผ่านกระบวนการแต่งภาพมาก่อนแล้ว แต่ยังไม่ได้ใม่เอฟเฟคขอบมืด เข้าไป แต่เห็นได้ชัดว่าบริเวณมุมขอบภาพสีของก้อนเมฆมีสีเข้มทึมมากกว่า ซึ่งช่วยเบนความสนใจของผู้ชมให้ไปโฟกัสที่ตัวแบบหรือวัตถุของภาพถ่ายแทน การใช้เอฟเฟคขอบมืด เติมด้วยสีขาวลงไป จะเห็นว่ามีความนุ่มนวลมากกว่า ขณะที่ความเคร่งขรึมจะลดลงไปมาก โดยปกติ การใช้เอฟเฟคขอบมืด เติมสีดำลงไป จะเหมาะกับภาพวิวทิวทัศน์มากกว่า โดยเฉพาะภาพวิวที่มีกลุ่มเมฆเป็นองค์ประกอบแวดล้อม แต่อย่างไรก็ดี ในบางกรณี การเติมเอฟเฟคด้วยสีขาว ก็ช่วยสร้างความรู้สึกนุ่มนวลให้ภาพถ่ายเดียวกันได้เช่นกัน และเมื่อเราเติมเอฟเฟคสีขาวลงไปเล็กน้อย ตัวภาพจะให้ความรู้สึกเบาสบาย และถ่ายทอดอารมณ์โรแมนติกมากขึ้นด้วย
เอฟเฟคขอบมืด ที่เล่นกับน้ำหนักของเอฟเฟค (จางๆ หรือหนักแน่น)
แอพแต่งภาพด้วยเอฟเฟคขอบมืด ที่ดีนั้น ควรมีฟีเจอร์ให้เราเลือกแต่งภาพตามการลงน้ำหนักหรือความเข้มจางของเอฟเฟคได้ด้วย
ปกติเอฟเฟคแบบจางๆ มักเป็นมิตรกับภาพถ่ายหลายๆแบบอยู่แล้ว โดยเฉพาะภาพถ่ายวิวทิวทัศน์ ที่มักมีการใช้เอฟเฟคเล่นขอบให้สีมืดทึม แต่ไม่เข้มมาก แค่พอให้เห็นสีทึมๆบริเวณมุมหรือขอบภาพเท่านั้น
ทีนี้ลองพิจารณาภาพเดียวกัน แต่มีการใส่เอฟเฟคสีดำจางๆลงไป จะเห็นว่าบริเวณมุมภาพทั้งสี่มุมจะมีความมึดทึมกว่าภาพต้นฉบับก่อนแต่ง เทคนิคนี้ช่วยถึงสายตาผู้ชมไปยังจุดศูนย์กลางของภาพได้อย่างแนบเนียน
เอฟเฟคลงสีจางๆ เหมาะมากกับภาพที่มีเมฆกลุ่มใหญ่เป็นองค์ประกอบ ซึ่งเราสามารถเพิ่มเอฟเฟคลงไปบริเวณกลุ่มเมฆได้อย่างเป็นธรรมชาติ จะเห็นว่ามีการใส่เอฟเฟคขอบมืดลงไปจางๆ แค่พอให้เห็นเมฆที่อยู่รอบๆวัตถุเป็นสีมืดทึมลงเล็กน้อย
ในหลายกรณี คุณอาจต้องการแต่งภาพโดยใส่เอฟเฟคสีจางๆ ไว้ก่อน แต่ถ้าคุณมั่นใจว่าต้องการภาพถ่ายที่ถ่ายทอดความรู้สึกออกมาได้ คราวหน้าให้ลองเล่นกับความเข้มของเอฟเฟคขอบมืดดู จากนั้นลองพิจารณาภาพทั้งสามด้านล่างนี้ จะเห็นว่ามีการเติมเอฟเฟคขอบมืดโดยลงน้ำหนักความเข้มข้นแตกต่างกัน สังเกตว่า อารมณ์ความรู้สึกของภาพจะแตกต่างกันไปตามเอฟเฟคที่ค่อยๆเข้มขึ้นเรื่อยๆ ขอบภาพที่เข้มมากขึ้นเรื่อยๆ อาจทำลายภาพถ่ายของคุณได้เลย แต่ในบางกรณี มันก็สะท้อนอารมณ์ความรู้สึกที่เคร่งขรึมหรือให้ความรู้สึกหลอนๆ เป็นลางสังหรณ์ก็ได้เหมือนกัน
หัวใจสำคัญ คือ เราควรทดลองลงน้ำหนักสีโดยไล่ระดับความเข้มข้นไปเรื่อยๆ แล้วพิจารณาว่าความเข้มข้นระดับใดเป็นระดับที่เหมาะกับกับการถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกในภาพถ่ายของเราได้ดีที่สุด
ขนาดของเอฟเฟคและตำแหน่งของเอฟเฟคขอบมืด
แอพตกแต่งเอฟเฟคขอบมืดที่ดี ต้องช่วยให้ผู้ใช้งานปรับแต่งขนาดและตำแหน่งของเอฟเฟคได้อิสระ ซึ่งจะช่วยให้เราใส่เอฟเฟคลงไปในบริเวณใดของภาพก็ได้ ไม่จำเป็นต้องเน้นตัวแบบหรือวัตถุที่อยู่กึ่งกลางภาพเพียงตำแหน่งเดียว เอฟเฟคตรงกึ่งกลางของภาพ ก็ไม่ได้ทำให้ภาพดูดีขึ้น นั่นเป็นเพราะตัวแบบผู้ชายนั้นถูกจัดวางไว้ใกล้กับขอบภาพมากเกินไป แต่ถ้าเป็นแอพแต่งภาพเช่น Snapseed คุณจะสามารถลากหรือเลื่อนตำแหน่งของเอฟเฟคขอบมืดไปอยู่ในตำแหน่งอื่นได้รอบภาพถ่ายเลยทีเดียว ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้มั่นใจได้ว่า ภาพของวัตถุที่เป็นจุดศูนย์กลางของภาพนั้น จะยังคงเห็นเด่นชัดออกมาจากตัวภาพ จะเห็นว่าเราใส่เอฟเฟคขอบมืดบริเวณมุมด้านซ้ายมือของภาพกินพื้นที่ภาพทางซ้ายมากกว่าทางขวา การใส่เอฟเฟคที่ไม่อยู่กึ่งกลางภาพเช่นนี้ จะช่วยถ่ายทอดความรู้สึกพริ้วไหวให้ตัววัตถุหรือตัวแบบในภาพ ซึ่งทำให้ดึงดูดสายตาของผู้ชมมากกว่าส่วนอื่นๆ
การใช้เอฟเฟคขอบมืดที่ไม่อยู่ตรงจุดกึ่งกลางของภาพ
ลองทดสอบการกำหนดขนาดของเอฟเฟคด้วยการยืดหดระยะของขอบมืดกับตัววัตถุดู แล้วจะพบว่า ภาพที่มีเอฟเฟคขอบมืดขนาดใหญ่ จะให้ความรู้สึกที่นุ่มนวลมากกว่าขอบขนาดเล็ก
สรุปการแต่งภาพด้วยเทคนิคขอบมืด หรือ เอฟเฟคขอบมืด
การเพิ่มหรือตกแต่งภาพถ่ายด้วยเอฟเฟคขอบมืด จะสร้างประสบการณ์พิเศษให้กับการถ่ายภาพด้วยไอโฟนของคุณ
การใช้เอฟเฟคแบบจางๆ และนุ่มนวลละเอียดอ่อน จะช่วยดึงจุดรวมสายตาของผู้ชมไปยังวัตถุหรือตัวแบบที่ช่างภาพต้องการได้อย่างง่ายดาย ส่วนการใช้เอฟเฟคแบบเข้มข้น จะช่วยสื่อสารหรือถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของภาพไปยังผู้ชมได้อย่างลึกซึ้ง แต่หากเราใช้เอฟเฟคขอบมืดอย่างพร่ำเพรื่อมากเกินไป มันก็อาจทำลายภาพถ่ายที่สวยงามของเราได้ ดังนั้น แม้ว่าภาพถ่ายชิ้นต่อไปของคุณอาจไม่ต้องการสื่อสารอารมณ์ความรู้สึกไปยังผู้ชมเลยก็ตาม แต่ก็อย่ามองข้ามการใช้เอฟเฟคขอบมืดแบบจางๆ เป็นลูกเล่นเล็กๆ ลงบนภาพถ่ายของคุณด้วยครับ ในบรรดาแอพแต่งภาพครอบจักรวาลทั้งหลาย Snapseed เป็นแอพที่มีฟีเจอร์เพียงพอในการแต่งภาพด้วยเอฟเฟคขอบมืด แต่ถ้าคุณต้องการฟีเจอร์ที่สามารถปรับแต่งภาพถ่ายได้ละเอียดยิ่งขึ้น ก็ลองพิจารณาแอพอย่าง Final Touch ดู